 (hovuvovietnam.com) - Sau khi ông Doanh Điền sứ Nguyễn Công Trứ khai khẩn đất đai lập nên huyện Kim Sơn ở Ninh Bình vào năm 1829, ông bà Cố Cao tổ Vũ Đức Hinh đã đưa gia đình, con cái sang lập cư tại Phát Diệm, Kim Sơn.
Ngày trước, ông bà Cố Cao tổ Vũ Đức Hinh sinh sống ở Trà Lũ, thuộc tỉnh Nam Định. Theo "Trà Lũ xã chí" (sách chữ Hán của Lê Văn Nhưng soạn năm 1915) thì: Làng Trà Lũ ra đời và có tên trong tài liệu lịch sử từ năm 1533. Tên Trà Lũ do những người đầu tiên từ làng Phượng Lũ (Hưng Yên) đến khai phá vùng ven biển Giao Thuỷ (Nam Định) lập làng tự đặt để ghi nhớ nguồn gốc quê quán của mình. Theo vị trí địa dư mà 3 thôn lần lượt ra đời: thôn Đông ở phía đông làng, thôn Bắc ở phía bắc làng, thôn Trung ở giữa làng. Ban đầu thôn Trung có 4 họ, họ Trần đến trước rồi đến các họ Phạm, Hoàng, Lưu. Thôn Bắc, họ Bùi đến trước rồi đến các họ Vũ, Đỗ, Nguyễn, Mai, Lê. Thôn Đông, họ Phan đến trước rồi đến các họ Lê, Hoàng, Phạm, Đỗ, Bùi, Khổng.
Ban đầu toàn xã dùng chung một con dấu, cùng một địa bạ. Sau số đinh tăng, thuế sưu tăng theo, năm Thành Thái 1 (1889) mới tách chỉ bài riêng cho từng thôn. Cuối thời Tự Đức (1848 - 1883), dân số theo đạo Thiên chúa giáo tăng (tỷ lệ lương giáo ở thôn Trung là 3/1, thôn Đông 2/1, thôn Bắc 11/1), giáo dân từng thôn tự lập ra các giáp riêng (thôn Trung lập giáp Lạc Đạo, thôn Bắc lập giáp Nam Cường...). Giáo dân các giáp đã đề nghị sát nhập lại thành thôn Đoài. Thực chất thôn Đoài không theo địa dư làng, nó bao gồm giáo dân ở rải rác trong cả ba thôn Trung, Bắc, Đông. Chính quyền thôn Đoài vừa có tính chất nhà nước, lại vừa là bộ máy tự quản của giáo dân.
Năm 1820 thành lập xóm Nam Điền (sau đổi là trại) phụ thuộc thôn Trung, là vùng ruộng đất cấp cho binh lính cày cấy. Sau do chính quyền quản lý lỏng lẻo, số ruộng tăng nhiều, sinh ra kiện tụng trong dân kéo dài. Năm 1890 dân trại Nam Điền xin con dấu riêng, tách khỏi Trà Lũ, thành lập xã Nam Điền.
Năm Duy Tân 9 (1915), ba thôn Trà Lũ tách thành ba xã là Trà Trung, Trà Đông, Trà Bắc. Thôn Đoài nghiễm nhiên bị xoá bỏ vì được chia theo địa dư các thôn Trung, Bắc, Đông. Đến đây, làng Trà Lũ chính thức chia thành 4 xã là Nam Điền (nay là xã Xuân Vinh), Trà Bắc (nay là xã Xuân Bắc), Trà Trung (nay là xã Xuân Trung), Trà Đông(nay là xã Xuân Phương) đều thuộc huyện Xuân Trường ngày nay.
Sau khi ông Doanh Điền sứ Nguyễn Công Trứ khai khẩn đất đai lập nên huyện Kim Sơn ở Ninh Bình vào năm 1829, ông bà Cố Cao tổ Vũ Đức Hinh đã đưa gia đình, con cái sang lập cư tại Phát Diệm, Kim Sơn. Trải qua nhiều đời, đến nay hậu duệ cũng mới chỉ sưu tầm được một số tư liệu để xác định được đến các đời như sau:
Ông bà Cố Cao tổ Vũ Đức Hinh (xác định xây dựng Gia phả của Chi tộc Họ Vũ - Phát Diệm từ đời ở đất Phát Diệm gọi là đời thứ 1) có người con trai là Cố tổ Vũ Hữu Tề (đời thứ 2); Ông bà Cố tổ Vũ Hữu Tề có người con trai là Cụ Cố Vũ Đức Nghiện (đời thứ 3); Ông bà Cụ Cố Vũ Đức Nghiện có sinh hạ tại đất Phát Diệm được 7 người con trai, gái (đời thứ 4) theo thứ tự là:
1. Ông Vũ Pháp;
2. Bà Đội Châu (gọi theo tên chồng, chưa biết tên thời con gái của bà);
3. Bà Thơ Thiết (gọi theo tên chồng, chưa biết tên thời con gái của bà);
4. Ông Vũ Đức Dị;
5. Bà Quản Tính (gọi theo tên chồng, chưa biết tên thời con gái của bà);
6. Bà Quản Ái (gọi theo tên chồng, chưa biết tên thời con gái của bà);
7. Ông Vũ Cận.
Khu mộ Chi tộc họ Vũ an táng tại đất họ Phát Trung - Phát Diệm (Ninh Bình) do con cháu lập mộ ngày 01/01/2003 gồm có 41 vị đã qua đời an táng tại nơi đây, trong đó dựng 4 ngôi có các bia sau:
Bia 1: Cố cao tổ Phêrô Vũ Đức Hinh qua đời ngày 08/12/1847 thọ 89 tuổi. Bà Cố Cao tổ Rôsa Hinh qua đời ngày 09/12/1858 thọ 99 tuổi
Bia 2: Cố tổ GioanKim Vũ Hữu Tề qua đời ngày 09/08/1873 thọ 65 tuổi. Bà Cố tổ Rôsa Tề qua đời ngày 07/08/1890 thọ 79 tuổi.
Bia 3: Cụ cố GioanKim Vũ Đức Nghiện qua đời ngày 27/07/1903 thọ 83 tuổi. Bà Cụ cố Anna Nghiện qua đời ngày 01/07/1914 thọ 95 tuổi.
Bia 4: Ông cố Phêrô Vũ Đức Dị qua đời ngày 19/04/1945 thọ 53 tuổi. Ông chú Phaolô Vũ Đức Hoàng qua đời ngày 01/04/1945 hưởng 15 tuổi .
Do thời buổi đất nước loạn ly nên các gia đình cũng ly tán. Hiện nay, có người còn ở đất Phát Diệm, có người sống ở xứ Cồn Thoi thuộc Kim Sơn, có người sống ở TP. Hồ Chí Minh, có người sống ở Đồng Nai, có người sống ở Lâm Đồng, có người sống ở Hà Nội, có người sống ở Lào Cai, Yên Bái, có người hiện đang định cư ở Mỹ, Úc, Pháp...v.v... Vì vậy, việc sưu tầm tư liệu để viết gia phả hoàn chính rất khó khăn và có trường hợp là không thể. Người viết sẽ cùng các thành viên trong Chi tộc họ Vũ - Phát Diệm cũng hết sức cố gắng sưu tầm tài liệu để xây dựng được gia phả ở mức độ tốt nhất có thể, với mục đích cho các đời con cháu trong họ tộc kết nối lại với nhau và gìn gữ mối liên hệ ngày càng chặt chẽ. Chính vì vậy, người viết mong muốn các thành viên trong họ tộc với tâm huyết và hiểu biết của mình về dòng họ, không phân biệt nội, ngoại cung cấp tư liệu cho người viết thực hiện tâm nguyện của mọi thành viên trong họ tộc.
Ông Vũ Ngọc Tuế (hậu duệ đời thứ 5) người con trai út của Cố Vũ Cận, đã cùng với các thành viên trong họ, đặc biệt là những thành viên đang sinh sống ở xứ Cồn Thoi, Kim Sơn có rất nhiều công lao tìm và quy tập được phần lớn mồ mả, hài cốt của 41 vị trong chi tộc của chúng ta đưa về an táng tại đất họ Phát Trung - Phát Diệm (việc xây dựng khu mộ của Chi tộc họ Vũ đã hoàn thành vào ngày 01/01/2003).
VŨ MINH VIỆT
|
.png)
