Để bày tỏ lòng biết ơn vô hạn với Giáo sư - Anh hùng Lao động - Cố vấn - Chủ tịch Danh dự Hội đồng dòng họ Vũ Võ Việt Nam vừa về với Tiên Tổ, ông Vũ Huy Mâu - Tổ trưởng Tổ tư vấn Hội đồng dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương, nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương, nguyên Ủy viên Hội đồng dòng họ Vũ Võ Việt Nam khóa VI đã chia sẻ những kỷ niệm sâu sắc về Giáo sư khi soạn thảo Văn tế đồng thời là Văn bia Tổ Mẫu Nguyễn Thị Đức.
Tôi sinh năm 1947, họ Vũ thuộc phái Kỷ làng Mộ Trạch, xã Tân Hồng, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương. Hiện nay là Tổ trưởng Tổ tư vấn Hội đồng dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương, nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương, nguyên Ủy viên Hội đồng dòng họ Vũ Võ Việt Nam khóa VI.
Tôi công tác và sinh sống tại thành phố Hải Dương, vì là người làng Mộ Trạch nên Lễ hội làng hằng năm vào ngày 8 tháng Giêng âm lịch tôi luôn về dự và được nhiều lần nghe Giáo sư Vũ Khiêu nói chuyện với bà con địa phương và dòng họ. Trải qua nhiều năm hoạt động dòng họ, được tháp tùng Cụ Vũ Thiên Hựu, cố Chủ tịch Hội đồng dòng họ tỉnh Hải Dương, tôi được nhiều lần gặp Giáo sư Vũ Khiêu. Lần đầu tiên tôi được gặp Cụ ở phố Vạn Bảo vào tháng 9 năm 2009 để xin ý kiến và kính mời Cụ về dự Đại hội thành lập Câu lạc bộ Doanh nhân họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương. Tôi vẫn nhớ mãi, hôm đó Cụ đón tiếp chúng tôi vô cùng thân mật và chân thành. Sau khi nghe Cụ Vũ Thiên Hựu trình bày về chủ trương thành lập Câu lạc bộ Doanh nhân dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương, Cụ rất vui và hoàn toàn ủng hộ, đồng thời Cụ cho biết sẽ có Thư chúc mừng và tặng quà cho Đại hội là 30 cuốn sách: “Trường Sơn máu lửa, vạn đại anh hùng”.
Tiếp sau đó tôi còn được nhiều lần gặp Cụ. Khi thì dẫn đoàn dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương chúc mừng sinh nhật Cụ, khi thì đưa các đoàn của dòng họ Vũ Võ các huyện, thành phố, thị xã lên thăm Cụ. Và nhiều lần đưa đoàn hậu duệ con cháu thuộc các nhà thờ đến xin Cụ cho chữ các bức đại tự, hoành phi, câu đối như: Nhà thờ Vũ Bá ở thôn Cậy, xã Long Xuyên, huyện Bình Giang của gia đình doanh nhân Vũ Tự Trọng; nhà thờ Vũ Đình ở Hoàng Tiến, thành phố Chí Linh của gia đình Thiếu tướng Vũ Dương Nghi, nguyên Chính ủy Bộ Tư lệnh Thông tin liên lạc; nhà thờ Tổ Mẫu Nguyễn Thị Đức do vợ chồng ông, bà Vũ Văn Lừng xây dựng. Mọi cuộc gặp đều được Cụ ưu tiên tiếp ngay mặc dù việc được gặp Cụ rất khó khăn vì Cụ bận rất nhiều công việc quan trọng và phải tiếp rất nhiều khách hằng ngày.
Ngày 8 tháng Giêng năm 2012, dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương lần đầu tiên tổ chức thành công lễ dâng hương Cụ Cao Tổ Vũ Tiên Oanh với quy mô toàn quốc. Phát huy thắng lợi này, Hội đồng dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương tiếp tục có chủ trương nhân ngày 15 tháng 8 Âm lịch năm 2012 là ngày giỗ Tổ Mẫu Nguyễn Thị Đức sẽ tổ chức lễ dâng hương với quy mô toàn quốc. Hội đồng dòng họ Vũ Võ tỉnh đã quyết định thành lập Ban tổ chức buổi lễ và giao cho tôi làm Trưởng ban. Được giao nhiệm vụ, tôi thực sự vừa mừng lại vừa lo. Mừng vì được dòng họ tin tưởng giao, lo vì buổi lễ quy mô quá lớn bản thân chưa có kinh nghiệm lại ở xa, đường vào khu Lăng mộ Tổ Mẫu khó khăn, cơ sở vật chất còn thiếu thốn. Một nhiệm vụ hết sức quan trọng dòng họ Vũ Võ tỉnh giao là phải xin Cụ Vũ Khiêu bài Văn tế Tổ Mẫu và mời Cụ về dự để nói chuyện với bà con đúng vào ngày Giỗ Tổ Mẫu.
Sau khi được giao nhiệm vụ tôi lập tức xây dựng kế hoạch tổ chức lễ, họp Ban tổ chức lễ và bố trí lên gặp và xin ý kiến Cụ Vũ Khiêu và Hội đồng dòng họ Vũ Võ Việt Nam càng sớm, càng tốt. Được sự đồng ý của Cụ, đầu tháng 5 Âm lịch chúng tôi bố trí đoàn lên gặp Cụ và Hội đồng dòng họ Vũ Võ Việt Nam. Khi gặp ông Chủ tịch Hội đồng dòng họ lúc đó, chúng tôi trình bày và xin ý kiến về tổ chức lễ dâng hương Tổ Mẫu. Sau khi nghe tôi và đoàn trình bày ông Chủ tịch khuyên và không nhất trí để Hội đồng dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương tổ chức lễ dâng hương vì vừa mới tổ chức lễ dâng hương Cụ Cao Tổ nên có thể ít người về dự và dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương không đủ năng lực tổ chức. Vạn sự khởi đầu nan, cả đoàn và tôi vô cùng thất vọng và buồn chán. Khi đó chúng tôi nghĩ ngay đến Cụ Vũ Hữu Sâm cùng quê Hải Dương là Phó Chủ tich Thường trực Hội đồng dòng họ Vũ Võ Việt Nam. Từ Đê La Thành, Hà Nội chúng tôi trở về 258 Lê Duẩn, Hà Nội để báo cáo, xin ý kiến Cụ Sâm. Rất thấu hiểu, Cụ Sâm hoàn toàn ủng hộ chủ trương của dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương và cùng đoàn đến báo cáo và xin ý kiến Cụ Vũ Khiêu.
Khi đoàn đến nhà Cụ Vũ Khiêu tại phố Cao Xuân Huy, Hà Nội thì đã gần 11 giờ trưa. Thư ký cho biết Cụ chờ đoàn chúng tôi hơn một giờ đồng hồ rồi, Cụ mệt đã lên phòng nghỉ. Lúc này chúng tôi vô cùng băn khoăn vì đã đến muộn ảnh hưởng đến sức khỏe của Cụ. Nhưng vì là việc rất hệ trọng nên chúng tôi mạnh dạn đề nghị Thư ký cứ lên báo cáo Cụ. Một lát sau Cụ từ gác hai đi xuống, tuy đã gần 100 tuổi nhưng cụ vẫn khỏe mạnh, minh mẫn. Khi được biết đoàn của dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương xin gặp, Cụ đã vui vẻ đón tiếp và ân cần thăm hỏi về tình hình dòng họ Vũ Võ tỉnh, tình hình Làng Mộ Trạch và không quên hỏi thăm Cụ Vũ Thiên Hựu, Chủ tịch dòng họ Võ Võ tỉnh Hải Dương. Với tình cảm chân thành, cởi mở như cha con, ông cháu, tôi thay mặt đoàn báo cáo với Cụ về chủ trương của dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương tổ chức lễ dâng hương Tổ Mẫu Nguyễn Thị Đức vào ngày Rằm tháng 8 Âm lịch năm nay, xin Cụ viết cho bài Văn tế Tổ Mẫu và mời Cụ về dự lễ. Tiếp sau đó Cụ Vũ Hữu Sâm và một số thành viên trong đoàn báo cáo bổ sung. Cụ chăm chú lắng nghe và bảo Thư ký ghi chép đầy đủ cẩn thận. Cuối cùng Cụ kết luận: (1) Cụ hoan nghênh dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương đã tổ chức thành công lễ dâng hương Cụ Cao tổ Vũ Tiên Oanh ngày 8 tháng Giêng vừa qua và cáo lỗi vì điều kiện sức khỏe nên không về dự được. (2) Hoàn toàn nhất trí và ủng hộ dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương tổ chức dâng hương Tổ Mẫu như kế hoạch. (3) Đồng ý viết Văn tế Tổ Mẫu và sẽ về dự lễ để nói chuyện với bà con địa phương và dòng họ. Ngoài ra Cụ căn dặn bổ sung thêm là: Buổi lễ nên tổ chức rước ảnh cụ Vũ Hồn và danh sách 36 Tiến sỹ làng Mộ Trạch để trình báo Tổ Mẫu. Tổ chức trang trọng, chu đáo nhưng bảo đảm an toàn, tiết kiệm. Cụ đã giao cho Tổ Thư ký thống nhất với đoàn thời gian lên lấy Văn tế vào đầu tháng 7 Âm lịch. Ngoài ra Cụ giao cho đoàn đến gặp và báo cáo kế hoạch lễ dâng hương Tổ Mẫu với Tiến sỹ Võ Văn Hồng, người có công lớn trong việc xây dựng Lăng Tổ Mẫu.
Khi đó đã gần 12 giờ trưa, Cụ đã mệt, chúng tôi xin phép Cụ ra về. Ngay lập tức Cụ Vũ Hữu Sâm đã điện cho Tiến sỹ Võ Văn Hồng thông báo sơ bộ về cuộc gặp Cụ Vũ Khiêu và đăng ký đến gặp. Đoàn lập tức đến 58 Hoàng Diệu, Hà Nội gặp Tiến sỹ Võ Văn Hồng. Buổi gặp diễn ra vô cùng nhanh chóng, Tiến sỹ Võ Văn Hồng hoàn toàn ủng hộ dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương tổ chức lễ và xin được góp giỗ 50 triệu đồng và tặng Ban tổ chức một cuốn Album về quá trình xây dựng Lăng Tổ Mẫu.
Sau buổi gặp Cụ chúng tôi tích cực triển khai các công việc cần thiết cho buổi lễ. Đầu tháng 7 Âm lịch chúng tôi điện cho Thư ký để lên xin Văn Tế. Tổ Thư ký báo về là nhiều đêm Cụ viết nhưng Văn tế chưa xong, khi nào xong sẽ báo lên lấy. Khi đó, chúng tôi rất lo lắng về tình hình sức khỏe của Cụ, liệu Cụ có viết được và có về dự lễ được hay không, trong khi giấy mời có nội dung đọc Văn tế và phát biểu của Cụ Vũ Khiêu.
Tháng 7 Âm lịch với tâm trạng lo lắng, căng thẳng đã qua đi, tháng 8 đã đến, ngày lễ dâng hương đã đến rất gần, tôi nhiều lần gọi tới Tổ Thư ký nhưng đều được trả lời là Cụ viết chưa xong. Trong lúc lòng tôi như lửa đốt thì chiều ngày 9 tháng 8 Âm lịch tôi nhận được điện của Tổ Thư ký thông báo Cụ đã viết xong, hẹn ngày 10 tháng 8 lên lấy. Tôi vui mừng khôn xiết, ngay chiều đó tôi điện cho ông Vũ Đức Nhưỡng, Giám đốc Công ty Xây dựng số 4 bố trí ngay ngày mai lên Hà Nội lấy bài Văn tế Tổ Mẫu. Sáng hôm sau, đúng 9 giờ chúng tôi có mặt tại tư gia của Cụ. Lúc này Cụ đã ở phòng khách chờ chúng tôi. Văn Tế đồng thời là Văn bia Tổ Mẫu được Cụ giao cho Thư ký chuẩn bị sẵn để trao cho chúng tôi. Trước khi trao Cụ kể lại về quá trình soạn thảo Văn tế: Hàng tháng trời đêm nào tôi cũng đem ra viết, nhưng đều không viết được. Mãi đến đầu tháng 8 nhớ lời Tổ mẫu căn dặn khi nào có khăn khó thì cứ kêu Tổ Mẫu. Lập tức tôi thắp hương cầu khấn Tổ Mẫu. Đúng hiệu nghiệm thật, từ đó tôi soạn thảo một cách dễ dàng, chỉ sau một số đêm đã hoàn thành bài Văn tế đồng thời là Văn bia hôm nay.
Tôi vui mừng khôn xiết cảm ơn Cụ rồi mang bài Văn tế đồng thời là Văn bia mang về để tiếp tục cùng ban tổ chức chuẩn bị buổi lễ.
Ngày Rằm tháng 8 năm đó tại khu Lăng mộ Tổ Mẫu tại Kiệt Đặc, Chí Linh đông vui như ngày hội, nhiều đoàn ô tô lớn nhỏ cùng hàng vạn bà con dòng họ và bạn bè về dự lễ dâng hương.
Đúng như chương trình, lúc 9 giờ 00 ngày Rằm tháng 8 năm Nhâm Thìn 2012 lễ dâng hương được khai mạc trọng thể, Cụ Vũ Khiêu, đoàn đại biểu dòng họ Vũ Võ Việt Nam, đoàn đại biểu dòng họ nhiều tỉnh, thành miền Bắc và hàng vạn bà con, khách mời về dự lễ. Ảnh Đức Thần tổ Vũ Hồn và danh sách 36 Tiến sỹ Nho học làng Mộ Trạch được đoàn các cụ Mộ Trạch rước trình Tổ Mẫu. Bài Văn tế được Tiến sỹ Vũ Thanh Chương, Hiệu trưởng trường Đại học Sao đỏ cẩn cáo Tổ Mẫu. Cụ Vũ Khiêu đã dành hơn 30 phút nói chuyện với bà con và không quên kể lại chuyện Cụ thắp hương cẩn cáo Tổ Mẫu và khuyên mọi người nếu có khó khăn gì cứ thắp hương cầu khấn để được Tổ Mẫu phù hộ.
GS - AHLĐ Vũ Khiêu phát biểu tri ân công đức Tổ Mẫu và các bậc Tiên Tổ họ Vũ Võ tại Lễ giỗ Tổ Mẫu Nguyễn Thị Đức ngày 15 tháng 8 năm Nhâm Thìn (2012).
Hôm nay Cụ đã đi xa về với Tiên tổ trong niềm tiếc thương vô hạn của bà con dòng họ Vũ Võ cũng như bà con cả nước. Đối với tôi như mất đi một người cha đáng kính vì đã nhiều lần được gặp Cụ, được Cụ chỉ bảo rất nhiều điều. Đây là niềm vinh dự, tự hào với bản thân tôi. Song tôi vẫn còn ân hận vì còn một việc lớn lao chưa hoàn thành, đó là năm 2017 dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương giao cho tôi lên xin Cụ viết cho Bài văn tế Cụ Cao tổ Vũ Tiên Oanh (ông nội Đức Thần tổ Vũ Hồn). Cụ đã thông báo cho chúng tôi là đã hoàn thành, Cụ đã chuyển cho Thường trực Hội đồng dòng họ Vũ Võ Việt Nam để tham khảo, hoàn thiện trước khi chuyển cho Hội đồng dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương. Nhưng sau đó, sau Đại hội Dòng họ lần thứ VII Cụ bị ốm phải nằm viện và dòng họ có những diễn biến phức tạp nên Bài văn tế bị thất lạc hiện không biết ở đâu. Như vậy, Văn tế Tổ Mẫu, Văn tế Đức Thần Tổ Vũ Hồn do Cụ soạn thảo đã có, chỉ còn Văn Tế Cụ Cao Tổ Vũ Tiên Oanh là chưa có thì Cụ đã đi xa.
Nhớ lời chỉ bảo của Cụ, với những công việc quan trọng, những lúc khó khăn hoạn nạn tôi đều thắp hương cầu khấn Tổ Mẫu phù hộ đều được Tổ Mẫu phù hộ. Và từ đó đến nay cứ vào ngày Giỗ Tổ mẫu Rằm tháng 8 hàng năm cũng như ngày lễ trọng của dòng họ tôi, gia đình và bà con dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương đều về Khu Lăng mộ Tổ Mẫu để dâng hương cầu khấn Tổ Mẫu phù hộ cho bản thân, gia đình và dòng họ.
Đến nay dòng họ Vũ Võ Việt Nam đã tổ chức thành công Đại hội VIII, Giáo sư - Tiến sỹ khoa học - Nhà giáo Nhân dân Vũ Minh Giang được bầu làm Chủ tịch. Dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương tổ chức thành công Đại hội II bầu Thiếu tướng CAND Vũ Đình Thuật làm Chủ tịch. Dòng họ Vũ Võ Việt Nam, dòng họ Vũ Võ tỉnh Hải Dương đã về một mối cùng nhau đoàn kết thống nhất xây dựng dòng họ vững mạnh và phát triển để xứng đáng là dòng họ truyền thống Nhân Hậu, Trí Tuệ đúng như câu đối Cụ đã tặng dòng họ:
“ Cờ Việt Nam sáng tỏa năm châu
Dòng họ Vũ danh thơm muôn thưở”
Các kỷ niệm sâu sắc, đậm tình cha con, dòng tộc về Cụ Vũ Khiêu luôn sống mãi trong trái tim tôi.
Hải Dương, ngày 7 tháng 10 năm 2021
Vũ Huy Mâu
---------------------------------------------------------------------
VĂN TẾ ĐỒNG THỜI LÀ VĂN BIA
TỔ MẪU HỌ VŨ VÕ NGUYỄN THỊ ĐỨC
PGS.TS Vũ Thanh Chương - Phó Chủ tịch HĐDH Vũ Võ tỉnh Hải Dương, Hiệu trưởng Trường Đại học Sao Đỏ đọc văn tế Tổ Mẫu Nguyễn Thị Đức tại Lễ giỗ Tổ Mẫu Nguyễn Thị Đức ngày 15 tháng 8 năm Nhâm Thìn (2012).
Ngày hôm nay
Trên đất Hải Dương
Dưới trời Kiệt Đặc
Một vùng thảo thụ xanh um
Bốn phía tinh kỳ đỏ rực
Khí thiêng trùm: lăng tẩm một ngôi
Gió mát lộng: tường vân năm sắc
Tổ Mẫu ta xưa
Vững vàng gia đạo thi thư
Rực rỡ anh tài cân quắc
Mày ngài mắt phượng: nhan sắc tuyệt trần
Dáng liễu hình mai: đoan trang rất mực.
Nhạn sa cá lặn vào tuổi cập kê
Trướng rủ màn che đợi người tài đức
Vào thời gian ấy
Tổ ông họ Vũ tên Huy
Sinh quán Thường Châu, Bắc quốc
Vốn dòng Vọng tộc nho gia
Giữ vị Đường triều quan chức
Tuổi sáu mươi chưa có tử tôn
Buồn một nỗi không tròn mong ước!
May mắn thay
Đức, Huy đôi lứa, Phật tổ se duyên
Vũ, Nguyễn một nhà, Hoàng thiên giáng phúc
Chan hòa phận đẹp duyên may
Gắn bó trai tài gái sắc
Nếp gia phong trọn nghĩa vẹn tình
Đường sự nghiệp đồng tâm hiệp lực
Một đêm nằm mộng, được thần nhân cho nuốt tiên đào
Chín tháng mang thai, sinh quý tử sáng ngời bảo ngọc!
Coi con như hồn thiêng họ Vũ
Nên đặt tên hai chữ Vũ Hồn
Ngọc dù trong vẫn phải dũa mài
Vàng dẫu quý vẫn cần hun đúc
Đêm ngày tận lực dưỡng nuôi
Đèn sách kiên tâm giáo dục
Mừng con trai rất mực thông minh
Càng khôn lớn lại càng hiếu học:
Vào cuộc thi đình
Vang danh Hoàng Giáp
Phong quan: Lễ bộ Thị lang
Lĩnh chỉ: Giao Châu Kinh Lược
Rất mực thương dân
Dày công giúp nước
Công lao thỏa dạ mẹ cha
Sự nghiệp lừng danh tài đức
Tổ Mẫu qua đời
Một ngày thu đẹp, đấng Từ thân phật đón tiên đưa
Giữa buổi trăng rằm, lòng Thủy tổ gan đau ruột thắt
Bậc anh linh, thác vẫn như còn
Người phúc hậu, thiêng mà chẳng mất
Trường sinh một cõi: đất, trời, mây
Phù hộ muôn đời: con, cháu, chắt.
Giải trừ mọi lúc nguy nan
Cứu giúp những lần khổ cực
Dạy răn giữ vững đạo làm người
Nhắc nhở noi theo đường vị nước
Chúng con nay
Trước trăm đời liệt thánh, lừng lẫy cổ kim
Gần chín triệu cháu con, trải dài nam bắc
Nghe những lời: đêm dạy ngày răn
Xin một dạ: vàng ghi đá khắc
Nguyện cùng nhau gắn bó keo sơn
Giữ đạo tổ anh minh son sắt
Nhờ ơn Tổ Mẫu, muôn trùng rực rỡ đỉnh Nam thiên
Dạy dỗ chúng con, vạn đại vẻ vang dòng Vũ tộc
Kiệt Đặc, Nhâm Thìn niên bát nguyệt, trung thu nhật
Mười ngàn con cháu từ bốn phương về bái Tổ
Hậu duệ tôn: Vũ Khiêu phụng thảo bài văn
www.hovuvovietnam.com
|