Anh hùng liệt sĩ Võ Thị Lớ sinh năm 1949, quê ở xã Tăng Hoà, huyện Gò Công Đông. 17 tuổi chị tham gia công tác bí mật tại Ban An ninh thị xã Gò Công. Sau thời gian hoạt động hợp pháp, có nguy cơ bị lộ, chị chuyển sang công tác giao liên bán hợp pháp. Chị hy sinh ngày 05/8/1969 và được truy tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân vào năm 1976.
Chúng tôi về xã Hiệp Thạnh, huyện Châu Thành, tỉnh Long An vào những ngày cuối tháng 6 (âm lịch). Cánh đồng thanh long nơi này đang vào mùa thu hoạch. Trong câu chuyện được mùa, được giá rôm rả, mọi người vẫn không quên nhắc nhau nhanh tay để còn kịp đến nhà ông Trần Văn Bé Hai dự lễ giỗ. Đã mấy chục năm nay, nhiều người dân ở xã Hiệp Thạnh luôn có mặt trong lễ giỗ nữ Anh hùng liệt sĩ Võ Thị Lớ. Họ đến, để thắp một nén hương tưởng nhớ người đã ngã xuống cho hòa bình độc lập, để được nghe những câu chuyện liên quan đến nữ anh hùng - những câu chuyện ân tình mà năm nào họ cũng được nghe nhưng chưa bao giờ thấy đủ. Họ đến, nghe và nhớ để nhắc nhở chính bản thân mình và con cháu về trách nhiệm đền đáp và tinh thần cống hiến, xây dựng quê hương, đất nước hôm nay.
Hiệp Thạnh không phải là quê hương của nữ Anh hùng liệt sĩ Võ Thị Lớ, đó cũng không phải là nơi chị chiến đấu và hy sinh, mà nơi đó chị được đón về khi miền Nam hoàn toàn giải phóng, thống nhất đất nước. Người đón chị về là ông Trần Thanh Tâm, nguyên Trưởng ban An ninh thị xã Gò Công. Sau ngày ông mất, vợ ông thay ông giỗ chị. Khi bà mất, con trai đầu của ông bà là ông Trần Văn Bé Hai tiếp tục thờ cúng và tổ chức lễ giỗ chị vào ngày 21/6 (âm lịch) hàng năm. Ông Bé Hai xúc động nói: "Tui đã dặn con cháu, khi tui mất, chúng nó phải tiếp tục thờ và giỗ chị hàng năm, bởi chị hy sinh khi còn quá trẻ, chị là ân nhân, là người bảo vệ an toàn cho ba tui trong chiến tranh. Các con cháu trong gia đình tui, ai cũng ủng hộ ba tui khi ông đón chị về đây nên tui tin sau này, chúng nó cũng lo tươm tất như tui bây giờ. Chiến trường Gò Công ngày ấy ác liệt lắm. Chiến thắng, ba tui trở về, còn chị thì mãi mãi ở lại".
Chân dung Anh hùng liệt sĩ Võ Thị Lớ.
Người con gái ấy - nữ chiến sĩ an ninh, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Võ Thị Lớ đã anh dũng hy sinh vào lúc 11 giờ ngày 05/8/1969 trên chiến trường Đồng Sơn Xép. Vùng đất thuộc ấp Ninh Đồng (ngày trước gọi là Đồng Sơn Xép hay Đồng Ninh B), xã Đồng Sơn, huyện Gò Công Tây, tỉnh Tiền Giang. Trước giải phóng, đó là nơi đóng quân của nhiều cơ sở cách mạng như: Hậu cần, Quân y, Trạm giao liên của Tỉnh ủy Gò Công. Nơi đây còn có căn cứ Ban An ninh thị xã Gò Công, Chi bộ, Xã đội Đồng Sơn và là nơi trú chân của nhiều cán bộ các xã lân cận. Đó là nơi ghi đậm chiến công của Võ Thị Lớ, chị đã kiên trung, anh dũng đối đầu với những trận đòn tra khảo dã man, ghê rợn của kẻ thù và đã anh dũng hy sinh trong một trận truy kích của giặc Mỹ để bảo vệ an toàn khu căn cứ, bảo vệ lãnh đạo.
Ngày 05/8/1969, địch huy động một lực lượng lớn, có tàu chiến yểm trợ càn quét Đồng Sơn Xép. Trong trận chiến không cân sức này, Võ Thị Lớ bị bắt. Thấy chị còn trẻ, địch hy vọng có thể đe đọa, mua chuộc hoặc trấn áp để chị khai ra vị trí hầm của lãnh đạo, chỉ huy. Chúng bắn 2 người đồng đội của chị ngay trên miệng hầm để uy hiếp tinh thần của chị. Uy hiếp không được, chúng chuyển sang dụ dỗ. Dụ dỗ không được, chúng tra tấn dã man. Chúng dùng báng súng nện vào đầu chị, đạp vào chỗ kín, chị ngất đi, chúng nhận chị xuống 1 hố bom chứa đầy nước bẩn, chúng lôi chị lên, dùng cây cán qua bụng cho chị nôn nước ra, rồi lại đánh, lại nhấn nước và tra hỏi: Hầm chỉ huy ở đâu? Cho đến phút cuối, chị vẫn kiên cường giữ vững khí tiết của người chiến sĩ an ninh, vẫn một câu nói duy nhất "tôi không biết". Chị vĩnh viễn ra đi ở tuổi thanh xuân phơi phới, tài sản quí giá mà chị để lại là bức chân dung duy nhất và những câu chuyện kể về lòng trung thành, về tinh thần bất khuất của người chiến sĩ an ninh. Trong những cuộc gặp gỡ, cán bộ, chiến sĩ (CBCS) Công an tỉnh thường nghe kể về tấm gương dũng cảm kiên trung của chị. Người kể câu chuyện ấy chính là người chỉ huy của chị năm xưa - ông Trần Thanh Tâm, nguyên Trưởng Ban An ninh thị xã Gò Công. Người được chị bảo vệ, người phải nén chịu đau đớn chứng kiến mấy tiếng đồng hồ địch tra tấn chị, người ghi nhận lại một cách sâu sắc nhất tinh thần bất khuất của chị. Nhiều lần trò chuyện cùng CBCS trẻ Công an tỉnh Tiền Giang, ông Trần Thanh Tâm vẫn vẹn nguyên dòng cảm xúc: "Cô Lớ rất trẻ, nhưng gan dạ, dũng cảm, chúng đánh dã man, nhận nước, kéo lên chết đi sống lại mà trước sau cô vẫn chỉ nói 1 lời "tôi có chỉ huy, nhưng chỉ huy của tôi ở đâu, tôi không biết!", cho đến lúc trút hơi thở cuối cùng. Tôi ở trong hầm, chỉ cách có mấy mét thôi. Qua lỗ thông hơi, tôi thấy rõ hết, đầu óc hoa lên, muốn tung nấp hầm lên, nhưng trong căn cứ còn nhiều hầm khác, nếu tôi bị lộ, những đồng chí khác bị lộ, hậu quả sẽ nặng nề hơn. Cô Lớ là giao liên, cô biết rất rõ vị trí từng căn hầm trong khu căn cứ tại Đồng Sơn Xép và đồng chí nào đang ẩn nấp tại chiếc hầm nào. Căn hầm tôi đang trú ẩn, chính cô là người cầm đèn soi cho tôi đào. Nhưng, với khí tiết của một người cộng sản kiên trung, cô đã bảo vệ lãnh đạo, bảo vệ đồng đội đến hơi thở cuối cùng".
Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, thống nhất đất nước, trở về quê nhà (xã Hiệp Thạnh, huyện Châu Thành, tỉnh Long An), ông Trần Thanh Tâm đã xin phép gia đình nữ Anh hùng liệt sĩ Võ Thị Lớ lập bàn thờ chị ngay tại nhà. Hàng năm, ông tổ chức lễ giỗ để con cháu cùng tưởng nhớ chị.
Nữ CBCS Công an tỉnh thăm và tặng quà gia đình Anh hùng liệt sĩ Võ Thị Lớ.
Nơi chị yên nghỉ tại Nghĩa trang Liệt sĩ huyện Gò Công Đông, CBCS Công an tỉnh thường đến viếng. Không đơn giản chỉ là đến thắp những nén hương, sưởi ấm người ngã xuống, mà cái chính là họ đang thắp sáng thêm ngọn lửa nhiệt tình cách mạng từ tấm gương ngời sáng của chị. Hàng quý, Đảng ủy - Ban Giám đốc Công an tỉnh Tiền Giang phân công Hội Phụ nữ đến thăm gia đình chị, không chỉ để thực hiện trách nhiệm "đền ơn, đáp nghĩa" bằng việc trao tiền trợ cấp hàng tháng, là tặng quà mỗi dịp lễ, Tết mà thông qua đó còn là dịp để nhắc nhở CBCS nêu cao tinh thần rèn luyện, tu dưỡng, phấn đấu; sống xứng đáng với một thế hệ đi trước, xứng đáng với truyền thống anh hùng của lực lượng Công an nhân dân, để có thêm động lực, phấn đấu vượt qua mọi khó khăn, thử thách, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Căn nhà nơi anh trai Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Võ Thị Lớ đang sinh sống được Công an huyện Gò Công vận động các nhà hảo tâm đóng góp khoảng 50 triệu đồng để xây dựng, sửa chữa.
Hiện nay, trên địa bàn xã Tăng Hòa, huyện Gò Công Đông - quê hương nữ Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Võ Thị Lớ có một ngôi trường mang tên chị. Nơi này, CBCS Công an tỉnh thường xuyên có những hoạt động nghĩa tình như: Tặng quà cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, trao học bổng hỗ trợ học sinh có thành tích học tập xuất sắc, hàng năm tặng quà Trung thu cho các cháu thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn, tổ chức các buổi sinh hoạt truyền thống tại trường... Không chỉ có những hoạt động chia sẻ với học sinh khó khăn mà CBCS Công an tỉnh còn có nhiều hoạt động giao lưu nhằm tạo điều kiện để nhắc nhở, giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ biết, nhớ và noi gương người nữ anh hùng của quê hương mình. Nhắc nhở các em, cũng là nhắc nhở chính mình. Sắp tới đây, Đoàn Thanh niên Công an tỉnh sẽ thiết kế góc sinh hoạt truyền thống, tưởng niệm nữ Anh hùng liệt sĩ Võ Thị Lớ ngay tại trường, kinh phí do đoàn viên, thanh niên của cơ sở Đoàn hỗ trợ và vận động các nhà hảo tâm cùng đóng góp. Đây sẽ là điểm đến không thể thiếu trong mỗi chuyến về nguồn, trong mỗi đợt công tác xã hội tình nghĩa của CBCS Công an tỉnh Tiền Giang. Ở đó, những câu chuyện về một nữ anh hùng và ân tình giữa các thế hệ sẽ không bao giờ kết thúc. Đó là niềm tin, là động lực để các thế hệ vững bước đi lên, nêu cao trách nhiệm sống và cống hiến.
Thanh Duy (theo tiengiang.gov.vn)
|