Ảnh: Chị Chuyền tích cực nuôi lợn để chu cấp cho "con tàu " đại học của gia đình

Người ta bảo giàu con, khó của…

Theo chân những người đi thồ sắn thuê, chúng tôi tìm đến ngôi nhà nhỏ của anh chị khi cái tin chị Chuyền thồ sắn được về tận Hà Nội báo cáo điển hình tại hội nghị khuyến học toàn quốc vẫn đang râm ran khắp phố. Đó là một ngôi nhà nhỏ nằm khuất sau mảnh vườn ngổn ngang những đống sắn khô đang đợi phơi sấy. Ngoài một bộ bàn ghế cũ, một chiếc tivi nằm khiêm tốn ở góc phòng thì thứ "giàu" nhất của ngôi nhà chính là những tấm giấy khen của 4 cậu con trai. Chị vừa rót nước mời khách vừa phân trần: "Nhà còn tuềnh toàng lắm cô ạ! Họ bảo giàu của, giàu cải còn vợ chồng tôi giàu con nên của khó".

Năm 1980, chị Chuyền kết duyên với anh thương binh Quách Văn Tờ khi cả hai là cán bộ lương thực huyện Lạc Sơn. Vào thời gian rất khó khăn đó của cả nước, vợ chồng chị sống ở một ngôi nhà nhỏ cuối phố. Tại đây, 4 đứa con lần lượt ra đời. Chị tâm sự: "Tuy khó khăn, anh ấy là thương binh, hễ trái nắng trở trời là lại ốm đau nhưng còn đi làm được. Các con còn bé nên cuộc sống không đến nỗi nào. Khi các con bắt đầu lẫm chẫm đi học cũng là lúc cơ quan giảm biên chế, tôi chuyển sang làm cho lâm trường Lạc Sơn rồi lâm trường giải thể, tôi về nghỉ hẳn. Công việc của anh cũng bữa có bữa không. Lúc đó cuộc sống mới thực sự khó khăn".

Anh đi làm lay lắt với đồng lương ba cọc ba đồng, tháng có bù tháng không chẳng đủ thuốc thang cho anh khi trái gió trở trời trong khi 4 đứa con bắt đầu vào tuổi ăn tuổi lớn. 6 miệng ăn trông vào tiền chạy chợ chắt chiu của chị. Chị kể: "Ngoảnh đi ngoảnh lại tụi nó đã nói đến ước mơ đại học rồi. Những lúc ấy tôi chẳng dám nói gì. Ăn còn chẳng đủ, lấy gì cho con đi học". Nói vậy chứ khi cậu cả có giấy báo thi, anh chị vẫn nhắm mắt bán đôi lợn cho mẹ con dắt díu nhau xuống Hà Nội. "Thấy con người ta thi về, làm được bài, bố mẹ mừng mà thương con mình có đỗ cũng chẳng biết có đi học nổi không. Ba ngày đưa con đi thi, tôi chỉ quanh quẩn nghĩ thế, cô ạ".

"Cắm lợn" cho con vào đại học…

Năm 2002, anh Tờ về hưu cũng là năm cậu cả nhận được 2 giấy báo trúng tuyển đại học. Khi đó ngành lương thực chuyển đổi nên cơ quan không có khả năng trả lương hưu cho cán bộ, anh Tờ về nhà với hai bàn tay trắng. Chạy đôn chạy đáo khắp nơi, tổ dân phố giúp, nhà trường giúp song anh chị vẫn không đủ tiền cho con nhập học. Cực chẳng đã, anh chị đành "cắm non" đôi lợn được gần triệu bạc. Rồi cả ba cậu con trai sau của anh chị lần lượt vào đại học. Tiền ăn học của các con đè nặng vai anh chị.

Nhìn các con nhịn đói đi học, không cầm lòng, chị nghĩ tới việc làm thêm. Để anh một mình chăm đàn lợn, chị xoay sang làm cho lò bún, một ngày từ 1 giờ chiều tới 6 giờ tối chỉ được 10 ngàn đồng. Chị nhớ lại: "Hôm nào lò bún hết việc, tôi lại làm "công nhân thời vụ" đủ các nghề như dọn chuồng lợn, chuồng gà, quét dọn nhà cửa, ai gọi gì làm nấy, công tuy ít song cũng thêm vào được vài đồng cho con ăn học". Ngày nắng cũng như ngày mưa, người dân Vụ Bản đều thấy một người phụ nữ sáng chạy chợ, chiều lại cắp nón đi làm thuê. Nhưng làm quay quắt cũng không thể chu cấp nổi cho 4 con nên vợ chồng chị phải vay mượn ngân hàng và anh em, họ hàng. Chị bảo: "Nhà này có mấy cái sổ nợ nhưng nợ thì nợ, vợ chồng tôi cũng phải lo đủ cho các con ăn học bằng bạn, bằng bè".

Cũng may trời không phụ lòng người, cả 4 cậu con trai đều học giỏi. Tuy một buổi tới lớp, một buổi đi làm giúp bố mẹ kiếm tiền nhưng thành tích học tập của các cậu luôn khiến thày cô và bố mẹ hài lòng. Chị khoe cậu cả Quách Doanh Tuyên thi đỗ 2 trường, hiện là sinh viên năm cuối Trường ĐH xây dựng Hà Nội. Nối chí anh, cậu hai Quách Doanh Nhân đang học năm thứ 3 Trường ĐH xây dựng Hà Nội. Hai cậu em út sinh đôi Quách Việt Kiên, Quách Văn Cường thì đang học các trường ĐH bách khoa và ĐH sư phạm I Hà Nội. Thương bố mẹ, các cậu tìm việc làm thêm nhưng anh chị kiên quyết chỉ cho làm thêm vào kì nghỉ hè. Anh chị nói không có gì cho con, chỉ mong cho con có được cái chữ.

Chia tay đôi vợ chồng "khó của, giàu con", chúng tôi chợt nhận ra có lẽ với anh chị, sau mỗi ngày lăn lộn kiếm tiền, trở về nhà thì hạnh phúc nhất là được ngắm những giấy khen, giấy báo trúng tuyển của các con./.

                                                                                                                                                                       Đinh Hoà